Czym jest asertywność?
Słowo asertywność w ostatnich latach stało się bardzo modne i wszyscy zaczęli uczyć się jak być asertywnym. Im jakieś pojecie jest bardziej modne tym więcej niejasności i błędnych przekonań narasta wokół niego. Podobnie stało się asertywnością.
Więc czym jest asertywność, jakie zachowania nazywamy asertywnymi i co daje taki sposób funkcjonowania?
Pierwsze skojarzenie jakie podają mi pacjenci, gdy pytam co znaczy dla nich asertywność -odpowiadają: umiejętność odmawiania.
Ale nie samo odmawianie składa się na asertywność.
Pojęcie to zawiera w sobie dużo większy zakres umiejętności i zachowań. Dotyczy całej postawy i zdolności do wyrażanie siebie (nie tylko niezgody), bez naruszania praw innych osób. Składają się na nią także:
– umiejętności wyrażania komplementów i krytyki,
– umiejętności wyrażania opinii, krytyki, potrzeb, życzeń, poczucia winy,
– umiejętności odmawiania w sposób nieuległy i nieraniący innych,
– umiejętności przyjmowania krytyki, ocen i pochwał,
– autentyczność,
– elastyczność zachowania,
– świadomość siebie (wad, zalet, opinii),
– wrażliwość na innych ludzi,
– stanowczość,
– samoocena.
W internecie i w publikacjach można spotkać wiele różnych definicji asertywności łącznie z takimi, gdzie nie wspomina sie o innych ludziach. Najbardziej przemawia do mnie definicja asertywności zaproponowana przez M. Król-Fijewską.
Asertywnym zachowaniem nazywamy takie zachowanie, które pozwala nam na posiadanie i wyrażanie własnego zdania oraz bezpośrednie wyrażanie emocji i postaw w granicach nienaruszających praw i psychicznego terytorium innych osób oraz własnych, bez zachowań agresywnych, a także obrona własnych praw w sytuacjach społecznych.
Błędne przekonania na temat asertywności:
1. Najczęstszym błędem osób zgłaszających się asertywności jest przekonanie, że jest to narzędzie, które pozwoli nam wpłynąć na druga osobę, zmienić ją lub przekonać do swoich racji. Ale tak nie jest. Pozwala nam wyrażać swoje zdanie, bronić go bez agresji, jednak druga osoba może nie przyjmować naszych argumentów i wtedy należy poszukać innego, możliwego rozwiązania.
Asertywne zachowanie pozwala na zwiększenie możliwości porozumienia się bez agresji, ale nie gwarantuje tego.
2. Drugim przekonaniem dość często spotykanym jest to, że by być asertywnymi musimy natychmiast zareagować na daną sytuacje społeczną. W większości sytuacji, jednak można wrócić do tematu po zastanowieniu i wtedy przedstawić swoje stanowisko.
3. Nie zapominajmy, że samo wypowiedzenie nauczonych słów nie oznacza od razu, że jesteśmy asertywni. Zapewne większość z Państwa spotkała się z sytuacją, kiedy słowo „proszę” lub „przepraszam” można wypowiedzieć takim tonem, że znaczenie jest zupełnie inne. Wtedy do pracy jest to jak radzimy sobie z trudnymi dla nas uczuciami.
artykuł pierwotnie napisany dla www.pomocwwarszawie.pl